Strena

«Στρίνα», κάλαντα της Κάτω Ιταλίας

Ήρταμο να σας φέρμε την Α-στρίνα (κάλαντα)

Κορλιάνα που τη μάτε σε τολό,

Ε να μας δώκει πρέστο μα το πρίμα

Ήρταμο να σας φέρμε την Αστρίνα

Στον εμβληματικό χώρο του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή, Κασσαβέτη 18, Κηφισιά, καλωσορίζουμε τη ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ με την ομαδική εικαστική έκθεση «STRENA». Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιούνται την Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 7 – 11μ.μ., και η έκθεση διαρκεί έως το Σάββατο, 11 Ιανουαρίου 2025. Το concept, η οργάνωση και η επικοινωνία της έκθεσης ανήκουν στον εκπαιδευτικό και διοργανωτή εικαστικών εκθέσεων Δημήτρη Λαζάρου.

"Θεά του νέου έτους" των Ρωμαίων ήταν η Στρένια ή Στρίνα. H θεά της ελπίδας, της δύναμης και της αντοχής.

Προς τιμήν της γίνονταν τελετές, κατά τις οποίες οι Ρωμαίοι έκαναν ανταλλαγή δώρων σύμβολα καλών οιωνών και ευημερίας. Συνήθως τα δώρα ήταν σύκα, χουρμάδες και μέλι, καθώς και κλαδιά δάφνης δεμένα μεταξύ τους με κόκκινες κλωστές. Κάθε κλαδί έπρεπε να έχει επτά φύλλα, τα οποία στη συνέχεια καίγονταν ως θυμίαμα για τη θεά Στρένα με προσευχές για καλή υγεία, ευπορία και καλή σοδειά. Στη διάρκεια αυτών των τελετών υπήρχε η συνήθεια να τραγουδούν συγκεκριμένα άσματα εξευμενισμού, κάτι σαν κάλαντα της πρωτοχρονιάς, και οι καλαντιστές να παίρνουν ως φιλοδώρημα νομίσματα που έφεραν το όνομα της θεάς "Στρίνα" από το λατινικό strena (αίσιος οιωνός, αλλά και δώρο της πρωτοχρονιάς...αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν "επινομίς - μποναμάς").

Το έθιμο επικράτησε στο πέρασμα του χρόνου. Συντηρήθηκε από τους κατοίκους της Μεγάλης Ελλάδας και τονώθηκε ιδίως από το ελληνικό στοιχείο της Σικελίας και της μεσημβρινής Ιταλίας. Η "στρίνα", που στα βυζαντινά χρόνια λεγόταν ευαρχισμός ή στρένια, εκτελείται μέχρι τις μέρες μας. Παρέες εκτελεστών τριγυρνούν από γειτονιά σε γειτονιά, από κατώφλι σε κατώφλι τραγουδώντας ...για να ευλογηθεί η γη, το σπίτι και ο ιδιοκτήτης του, ο "τζενεράλης"!!!

Όποια παρέα πρωτοτραγουδήσει τα κάλαντα, θεωρείται πως φέρνει γούρι και παίρνει μεγαλύτερη στρίνα (φιλοδώρημα, μποναμά). Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας η ονομασία "στρίνα" έχει διασωθεί μέχρι σήμερα (π.χ. στα Δωδεκάνησα ο μποναμάς των καλαντιστών λέγεται μπουλιστρίνα, από το bona strena - καλή στρίνα, και στην Κύπρο πουλουστρίνα).

Αυτό το θρησκευτικό, αρχαίο, παγανιστικό τραγούδι εξευμενισμού, ακουγόταν στη διάρκεια του δωδεκαημέρου σε μια παραδοσιακή διάλεκτο, την "κουσαντίνα", με συνοδεία ενός εξαφανισμένου σήμερα οργάνου, στον τύπο του λαούτου με μακρύ μανίκι, με το όνομα "κολασκιούνι".

Σήμερα στο Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας τραγουδιέται ακόμα η ΣΤΡΙΝΑ.

Οι 24 σύγχρονοι αξιόλογοι εικαστικοί που συμμετέχουν είναι οι:

Chrysa Tsiari - Ilias Ats (Ηλίας Άτσαλος) - Irena Yancheva - Jocasta M. - Niki Christina Elezi - Yiannis Kaminis - Αιμίλιος Γάσπαρης - Πόλυ Γεωργακοπούλου - Ανίκητος Γιαννούδης - Στέλλα Κακκάβα - Ιωάννης Καρράς - Ευαγγελία Λιάσκου - Μαίρη Λουκά - Θανάσης Μίχος - Βάσια Μουστάκα - Γιώργος Ντέρος - Σταυρούλα Παντελιά - Σωτήρης Παπαγιάννης - Σταυρούλα Πουλάκη - Κατερίνα Παπασταυροπούλου - Ελισάβετ Πρωτοσύγγελου - Μαριαλένα Σαρρή - Ελένη Φιφλή - Κατερίνα Χατζηνικήτα

Concept – Οργάνωση - Επικοινωνία: Δημήτρης Λαζάρου

Εγκαίνια: Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 7 – 11μ.μ.

Διάρκεια έκθεσης: 18 Δεκεμβρίου 2024 έως 11 Ιανουαρίου 2025

ΙΔΡΥΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΣΙΧΡΙΤΖΗ, Κασσαβέτη 18, ΚΗΦΙΣΙΑ

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

ΗΜΕΡΕΣ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

19, 20, 21, 23, 24 Δεκεμβρίου 2024: 11π.μ. – 7μ.μ.

3, 4, 7, 8, 9, 10, 11 Ιανουαρίου 2025: 11 π.μ. – 7μ.μ.

25 Δεκεμβρίου 2024 - 2 Ιανουαρίου 2025: ΚΛΕΙΣΤΑ

5 & 6 Ιανουαρίου 2025: ΚΛΕΙΣΤΑ

Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου 2024, ημέρα των εγκαινίων, η έκθεση λειτουργεί: 7 – 11μ.μ.