Δανάη Ανεσιάδου: “Παγώνοντας” τον χρόνο με ρητίνη

Το Design Society βρέθηκε στην έκθεση D Possessions στο Wiels

DS.WRITER:

Σοφία Θρουβάλα

Πηγή Κεντρικής Εικόνας: berlinartlink.com

Ποια είναι η σχέση προϊόντος και καλλιτεχνικής παραγωγής; Η Ελληνοβελγίδα καλλιτέχνις Δανάη Ανεσιάδου εξέθεσε μια σειρά “απολαύσεων” παγωμένων στον χρόνο. Ο υλικός κόσμος, ως σύμβολο, ως ανάμνηση και τελικά ως έκθεμα, παρουσιάστηκε στη Wiels μέχρι τις 24 Μαΐου με τον τίτλο «D Possessions». Με αφορμή την πρόσφατη αυτή έκθεση, στην οποία βρέθηκε το Design Society, αναλύεται η δουλειά και η φιλοσοφία της εικαστικού.

Πηγή Εικόνας: documenta14.de

Η πρώτη φορά που η εικαστικός Δανάη Ανεσιάδου εντυπωσίασε το κοινό, ήταν με τη συμμετοχή της στην documenta 14, όπου παρουσίασε το έργο της με τίτλο It Will Not Happen for It to Happen, το 2017. Το έργο εκείνο αποτελούνταν από μια σακούλα κενού αέρος, η οποία ρουφούσε ασφυκτικά φύλλα χρυσού, πραγματοποιώντας μια συμβολική μετατόπιση: από το χρυσό, φετιχοποιημένο εμπόρευμα κατά τον Μαρξ, στην έννοια της ιδιοκτησίας. Η έννοια του “εμπορεύματος” και του “αγαθού” γενικότερα αποτελεί πυρήνα της δουλειάς της. Αν και τα υλικά της αλλάζουν συνεχώς και οι μορφές -από παρουσίαση σε παρουσίαση- μεταλλάσσονται και μετατρέπονται σε κάτι το διαφορετικό, οι ιδέες του “κεκτημένου” ή ακόμα και του “απολεσθέντος” -σε σχέση πάντα με το “αγαθό”- επανέρχονται.

Πηγή Εικόνας: berlinartlink.com

Στην «D Possessions», χυτεύοντας πολλά από τα αντικείμενά της και συνεπώς αναμνήσεις της σε ρητίνη, ταριχεύει τελικά κομμάτια του εαυτού της και του χρόνου της. Μέσα από τη διαδικασία χρήσης -για τέχνη- και τελικά αχρήστευσης των αντικειμένων, γίνεται ίσως μια διττή νύξη. Πρώτα στην ανούσια συσσώρευση αντικειμένων τέχνης, τα οποία φετιχοποιούνται και υπερ-κοστολογούνται, υπερ-θαυμάζονται, υπερ-συλλέγονται, και σε δεύτερο επίπεδο στην αποδέσμευση του καλλιτέχνη από τον υλικό του κόσμο και την είσοδο στον κόσμο των ιδεών. Η Ανεσιάδου καταφέρνει να “αναπαραστήσει” και ταυτόχρονα να βιώσει πραγματικά την αποδέσμευση αυτή, βασίζοντας την έκθεση ακριβώς στην κίνηση της μεταστροφής των αποκτημάτων της, από δικά της στου κοινού.

Πηγή Εικόνας: berlinartlink.com

Στην είσοδο της Wiels βλέπουμε μια οθόνη ΙΚΕΑ, σχεδιασμένη από τον γνωστό σκηνοθέτη Alejandro Jodorowsky. Ολόκληρη η έκθεση έχει ένα συνεκτικό -σχεδόν σουρεαλιστικό- στοιχείο, το οποίο ανιχνεύεται σε κάθε πτυχή της. Από το μεγάλο ενιαίο χαλί ως τις καρέκλες-παγώνια και τα μεταιχμιακά αντικείμενα που βρίσκονται μεταξύ σωμάτων και επίπλων, βλέπουμε μια σχεδόν “Mποσική” (Ιερώνυμος Μπος, Hieronymus Bosch) προσέγγιση των αντικειμένων, των οποίων η υπερβολή και η αντικειμενική δυσχρηστία τους γίνονται φερέφωνα των όσων η Ανεσιάδου προτείνει και επικοινωνεί. Ο μαξιμαλισμός, η μόδα, το design, η φετιχοποίηση και εμπορευματοποίηση της μνήμης και των αισθήσεων, τα τελευταία χρόνια αποτελούν οδηγό για αυτά τα έργα, τα οποία -αν και μεμονωμένα- εκτίθενται εδώ ως ένα συνολικό περιβάλλον στο οποίο το ένα σε πάει στο επόμενο.

Πηγή Εικόνας: hart-magazine.be

Ως βάση της δουλειάς της βλέπουμε την ανάγκη της να απαλλάξει τον εαυτό της από τον υλικό κόσμο, που σε έναν βαθμό την καθορίζει ακόμα, να αυτονομηθεί δηλαδή από ένα είδος ταυτότητας, περιθωριοποιώντας αγαθά όπως οικιακά αντικείμενα, παπούτσια και ρούχα, πολύτιμα αντικείμενα κα. Η διαδικασία αυτή, πέραν της πολιτικής διάστασης που λαμβάνει, απαντά και στις θεωρίες περί μετασχηματισμού ενέργειας, που προέρχονται από τον ψυχαναλυτή Wilhelm Reich (1897-1957). Πρόκειται για μια έμπρακτη μετακίνηση, ή αλλιώς αυτο-θεραπεία από το τοξικό στο παραγωγικό και τελικά θετικό-ενεργειακό. Η παραγωγή αυτών των «θεραπευτικών» οργονιτών, όπως λέγονται, είναι ωστόσο μια εγγενώς τοξική διαδικασία, μια «contradictio in terminis», που δεν χάνεται στην Ανεσιάδου, ως μια αναγκαία πορεία προς το φως. Έτσι, η καλλιτέχνις εξαγνίζει τα υπάρχοντά της αλλά και την ενέργεια γύρω τους, παρουσιάζοντας έργα που υπογραμμίζουν -αν όχι γιορτάζουν- το corpus δουλειάς της μέσα στην τελευταία δεκαετία, το οποίο χαρακτηρίζεται, θα λέγαμε, από την επαφή με τη μεταφυσική.