Γιώργος Μπόσνας: “Στόχος μου πάντα είναι να παρουσιάζω ηθικά αντικείμενα που μεταφέρουν μια ιστορία”

Κεντρική Εικόνα: Diana armchair | georgebosnas.com

Ο Γιώργος Μπόσνας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1985. Σπούδασε σχέδιο επίπλων και τεχνολογίες υλικών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Συνέχισε τις σπουδές του στη Scuola Politecnica SPD, στο Μιλάνο, με μεταπτυχιακό στο βιομηχανικό σχέδιο. Η δουλειά του επικεντρώνεται στα έπιπλα και το βιομηχανικό σχέδιο. Έχει εργαστεί για διεθνή brands και έχει συνεργαστεί με άλλους designers και μικρές νεοφυείς επιχειρήσεις στον πυρήνα της μέχρι τώρα επαγγελματικής του πορείας. Επίσης ασχολείται με τον σχεδιασμό προϊόντων, τον σχεδιασμό συσκευασίας (packaging) και το 3D Printing. Το 2014 έγινε καθηγητής στο Akto College, διδάσκοντας μαθήματα βιομηχανικού σχεδιασμού. Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί σε περιοδικά και sites σχεδιασμού και έχει συμμετάσχει σε μερικές από τις σημαντικότερες εκθέσεις, όπως «100% Design London», «Salone Del Mobile» και «Maison & Object».

Πριν συνομιλήσουμε μαζί του, μας είχαν ήδη κεντρίσει το ενδιαφέρον κάποια έργα του και σχέδια επίπλων του. Κάποια από τα αγαπημένα σχέδια του designer που ξεχωρίζει το Design Society, είναι η μαλακή στρογγυλή πολυθρόνα Diana και η Abba tub chair, η περιστρεφόμενη πολυθρόνα που είναι εμπνευσμένη από τη μορφή μιας τουλίπας, που μπορεί να φιλοξενήσει άνετα ένα άτομο για φαγητό, για μια συνάντηση, για ένα γρήγορο διάλειμμα για καφέ.

Abba tub chair | georgebosnas.com

Κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας, εμβαθύναμε και στις σχεδιαστικές αρχές και τη φιλοσοφία πίσω από τα σχέδια και τα προϊόντα που παράγει. Συνομιλήσαμε για το βιώσιμο και ηθικό design, την κυκλική οικονομία και τις αρχές επανάχρησης, και εντυπωσιαστήκαμε με τον τρόπο που τα εφαρμόζει στα έργα του.  

Τι σημασία έχουν οι αρχές της βιώσιμης, κυκλικής οικονομίας για εσάς, και πώς τις εφαρμόζετε στην πραξη;

Η κυκλική οικονομία και η σχεδιαστική προσέγγιση επάνω σε αυτήν, εκτός από το ότι αφορά εμένα και προσπαθώ όσο γίνεται να την εφαρμόζω, θεωρώ ότι αφορά και το σύνολο της παγκόσμιας σχεδιαστικής αλλά και παραγωγικής κοινότητας. Ευτυχώς το design δεν έχει γίνει ακόμα fast fashion, όπως συμβαίνει με τον χώρο της ένδυσης.

Η εποχή covid, αλλά και η μετά covid εποχή, έβαλαν ένα φρένο στις παραγωγές και στις στάσεις. Το αγοραστικό κοινό είχε συνηθίσει τόσα χρόνια να ζητάει το κάτι καινούριο, και σε αυτό σίγουρα έχουν μερίδιο ευθύνης όλοι, τόσο οι παραγωγοί όσο και το κοινό.

Πέρσι, σε μια ομιλία της, η design director μιας πολύ μεγάλης ιταλικής εταιρείας παραγωγής επίπλων είπε: “εμείς, για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, δεν θα παραγάγουμε νέο προϊόν, διότι θεωρούμε ότι τα προϊόντα μας μπορούν να αντεπεξέλθουν στις αγοραστικές τάσεις των επόμενων ετών”. Προκάλεσε μια θύελλα σχολίων με διαφορετικές τοποθετήσεις. Προσωπικά, αυτή η άποψη με βρίσκει πολύ σύμφωνο. Ειδικότερα αν αναλογιστούμε τι χρόνο, κόπο, αλλά και προπάντων ενέργεια χρειάζεται η παραγωγή ενός προϊόντος.

Σε ένα πολύ ωραίο ντοκιμαντέρ σχετικό με την ενέργεια του Jeff Gibbs, λέγεται κάποια στιγμή το εξής: “είμαστε πάρα πολλοί, που καταναλώνουμε πάρα πολλά, πάρα πολύ γρήγορα”. Η βιωσιμότητα λοιπόν ενός προϊόντος θεωρώ ότι δεν είναι ούτε μόδα ούτε λόγος για καμπάνιες. Είναι ανάγκη του κοινού και των παραγωγών να το καταλάβουμε όλοι. Όπως έλεγε και ο θείος μου, “το φθηνό είναι πιο ακριβό από το ακριβό”. Είναι προτιμότερο να επενδύσουμε κάποια χρήματα σε ένα αντικείμενο που έχουμε πραγματικά ανάγκη, να έχει μια πολύ καλή κατασκευή και σίγουρα να έχει μια επισκευασιμότητα, από το να πάρουμε κάτι και μόλις λίγο χαλάσει να το πετάξουμε και να πάρουμε κάτι άλλο πάλι. Υπάρχουν φυσικά υλικά που με την πάροδο του χρόνου αποκτούν αξία, ο χρόνος αφήνει το σημάδι του. Το ξύλο, το δέρμα, το μάρμαρο, ο χαλκός κ.α. Ένα θετικό μέσα σε όλο αυτό, είναι ότι βλέπω τελευταία μικρά μαγαζιά να επιστρέφουν στην αγορά που αφορά την επισκευή.

Πρόσφατα μάλιστα είδα και μια μεγάλη εταιρεία ρούχων, που έβαλε αυτή την εφαρμογή της επιδιόρθωσης στην ατζέντα της.  

Photo credits: Bosnas George | A city Tasty Box

Photo credits: Bosnas George | A city Tasty Box | georgebosnas.com

Εντοπίσαμε με έκπληξη το πιο πρόσφατο έργο του designer στην κατηγορία packaging του Bite of a city, ένα κουτί από ανακυκλωμένο και ανακυκλώσιμο χαρτί χειροτεχνίας, τυπωμένο με eco μελάνι aglae! Δημιουργήθηκε από το καινοτόμο υλικό MICELL, ένα υλικό συσκευασίας που κατασκευάζεται από συνδυασμένο μυκήλιο και άγαρ-άγαρ. Πρόκειται για ένα βιοδιασπώμενο και ανανεώσιμο υλικό, που μπορεί να αντικαταστήσει το πλαστικό και το πολυστυρένιο στη βιομηχανία συσκευασίας. Αντλώντας ιδιότητες από τα δύο υλικά, μπορεί εύκολα να διαμορφωθεί σε διάφορα σχήματα και να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή προϊόντων απορρόφησης κραδασμών, ενώ επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως υλικό κατασκευής ή ως μονωτικό και υλικό συσκευασίας. Ο Μπόσνας με αυτό τον τρόπο κατάφερε να δημιουργήσει μια γευστική εμπειρία, εμπνευσμένη από τις γεύσεις τόπων της Ελλάδας.

Το Biodegrapak είναι ένα ακόμα eco-friendly έργο του designer, που έχει βραβευθεί στα 'Young Balkan Designers' 2019 και το 2021 μπήκε στο Red Dot Design Museum στο Xiamen της Κίνας. Πρόκειται για ένα πακέτο, σχεδιασμένο για να είναι οικολογικό σε κάθε επίπεδο. Αποτελείται από καθαρισμένο χαρτοπολτό, αλεύρι, άμυλο και βιολογικούς σπόρους. Αφού χρησιμοποιήσει τα αυγά, αντί να ανακυκλώσει ή να πετάξει τη συσκευασία, ο χρήστης την ποτίζει ή τη φυτεύει, έτσι ώστε οι σπόροι να μεγαλώνουν σε πράσινα φυτά. Η κύρια ιδέα και στόχος είναι η δημιουργία ενός πραγματικά φιλικού προς το περιβάλλον προϊόντος. 

Στη συνέχεια της συνομιλίας μας, αναφερθήκαμε στο background του designer και σε όλα αυτά που τον εμπνέουν και τον επηρεάζουν.

Τι επηρεάζει τη σχεδιαστική αισθητική σας (design aesthetic) και ποιες είναι οι επιρροές (references) που σας έχουν συν-διαμορφώσει;

Είναι μια αρκετά σύνθετη διαδικασία, που τις περισσότερες φορές γίνεται ασυναίσθητα. Γενικότερα οι σχεδιαστές/στριες έχουν την τάση να είναι πολύ πολύ παρατηρητικοί. Έτσι και εγώ. Η φύση έχει μια πολυπλοκότητα αλλά και μια αρμονία που πολύ συχνά με εντυπωσιάζει. Από την άλλη, στη βιομηχανική περίοδο που ζούμε, οι διαδικασίες παραγωγής μού κεντρίζουν το ενδιαφέρον και πολύ συχνά πιάνω τον εαυτό μου να προσπαθεί να βρει μια διαφορετική πτυχή σε ένα βασικό υλικό.

Όταν σχεδιάζετε ένα έπιπλο ή προϊόν, έχετε στον νου σας τον προορισμό του, δηλαδή σε ποιον χώρο θα τοποθετηθεί ή ποιοι χρήστες πρόκειται να το χρησιμοποιήσουν; Ή πρόκειται περισσότερο για μια προσωπική διερεύνηση μεταξύ εσάς και των σχεδιαστικών σας στόχων;

Ο βιομηχανικός σχεδιασμός είναι μια εφαρμοσμένη τέχνη. Από τη μία πλευρά προσπαθώ να βάλω τον εαυτό μου σε κάθε δημιουργία μου, μεταφέροντας ένα κρυφό ή φανερό μήνυμα. Από την άλλη, τα ζητούμενα των εταιρειών κάποιες φορές είναι τόσο συγκεκριμένα, που το μόνο που μπορεί να χωρέσει στη σχεδιαστική διαδικασία είναι μια διαφορετική γεωμετρία ή μια αλλαγή στη διαδικασία παραγωγής. Με απλά λόγια, σε ό,τι κάνω υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου μέσα, κάποιες φορές μου επιτρέπεται να εκφράζομαι περισσότερο και άλλες φορές ακολουθώ τις ανάγκες των τελικών χρηστών.

Επειδή συμμετέχω αρκετά συχνά σε σχεδιαστικούς διαγωνισμούς, εκεί τα πράγματα είναι λίγο πιο ελεύθερα, οπότε δημιουργώ εκεί αυτό που στριφογυρίζει στη σκέψη μου. Εκεί τα πράγματα είναι λίγο πιο εκφραστικά για εμένα. Μια συνεργασία με μια εταιρεία σίγουρα έχει πολλές άλλες παραμέτρους που χρειάζεται να λαμβάνω υπόψη μου, όπως το υπάρχον αγοραστικό κοινό, τη στόχευση, τους χρόνους, το budget και άλλα.

Δεν μπορεί να υπάρξει διασφάλιση στην επιτυχία ενός προϊόντος, η επιτυχία αφορά πολλές παραμέτρους και περιέχει πολλούς κλάδους της βιομηχανίας. Αυτό που πάντα προσπαθώ, είναι τα αντικείμενα που σχεδιάζω να βοηθούν και τους διπλανούς κλάδους, όπως παραγωγή, διαφήμιση, πώληση και τα λοιπά. Η προσωπική αυτοκριτική μου λέει ότι, όταν κοιτάω μερικά χρόνια πίσω, συνεχίζω και είμαι περήφανος για τα πράγματα που έχω σχεδιάσει.

Forland | georgebosnas.com

Κλείνοντας την κουβέντα μας, θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας μελλοντικά σας πλάνα, συνεργασίες ή projects to be announced;

Πλάνα για το προσεχές μέλλον δεν έχω, τουλάχιστον κάτι που να έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά, αλλά υπάρχουν διάφορες σκέψεις. Με κερδίζει πολύ η ιδέα της ιδιοπαραγωγής, σε ένα νέο γραφείο-εργαστήριο, αλλά και να συνεχίσω να έχω τις υγιείς συνεργασίες με τις εταιρείες που ήδη δουλεύουμε μαζί. Στόχος μου πάντα είναι να παρουσιάζω ηθικά αντικείμενα, που μεταφέρουν μια ιστορία. Θα δούμε…

Το Forland είναι μια καρέκλα ή ένα σκαμπό που αποτελείται από τέσσερα μέρη-πόδια, φτιαγμένα στη φύση από μυκήλιο. Τα εξαρτήματα είναι σχεδιασμένα με τρόπο που επιτρέπει τη στήριξη της πλάτης σε κορμούς δέντρων.

Δείτε περισσότερα στο georgebosnas.com