Ο Philippe Malouin, τα ready-made και η βιωσιμότητα

Η πρόσφατη έκθεση του Philippe Malouin στο The Breeder έδωσε τη δυνατότητα στο αθηναϊκό κοινό, να γνωρίσει τη δουλειά ενός από τους γνωστότερους σύγχρονους industrial και architectural designers.

DS.WRITER:

Ιωακειμίδου Χριστίνα

Τα σχέδιά του ακροβατούν μεταξύ της λειτουργικότητας και μιας καθαρής καλλιτεχνικής προσέγγισης της φόρμας, αποσκοπώντας στη μεταμόρφωση των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κάθε σύνθεση. Ο ίδιος, με αφορμή τη συνεργασία του με τη φινλανδική litalla, χαρακτηριστικά αναφέρει:

«Θα ήθελα να σχεδιάσω μία συλλογή που να βοηθά τους ανθρώπους να δημιουργούν τα δικά τους κέντρα βάρους στο σπίτι τους, και να παρέχει ένα μέρος για πολύτιμα αντικείμενα και αναμνήσεις, ανεξάρτητα από το μέγεθος του χώρου διαβίωσής τους».

Πηγή εικόνας: www.iittala.com | Η Kuru collection για την littala.

Οι συνεργασίες του, ωστόσο, δεν περιορίζονται μόνο στην littala. Nike, Hem, Ace hotel, MATTER, Roll & Hill, Established & Sons, 1882 ltd., Kvadrat, Umbra Shift, Caesarstone, IZÉ, Bloomberg και Swarovski είναι κάποιοι από τους, ομολογουμένως, πολλούς πελάτες τού Καναδού designer. Όπως οι συνεργασίες του, έτσι και οι συνθέσεις του είναι επίσης ετερόκλητες. Έπιπλα, φωτιστικά αλλά και εμπνευσμένα installations, όπως το Seven Dials στους δρόμους του Covent Garden, επιβεβαιώνουν το εύρος της δουλειάς του.

To design του Μalouin

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μalouin διαλέγει μια περισσότερο ντανταϊστική προσέγγιση για να δημιουργήσει κομμάτια, των οποίων η φόρμα, αν και κάπως φουτουριστική, καταλήγει να δίνει ready-made λειτουργικά αντικείμενα. Σε όλα τα παραπάνω θα μπορούσε να προστεθεί η παιχνιδιάρικη, αλλά εξίσου μινιμαλιστική διάθεση στα χαλιά, τα έπιπλα, τις καρέκλες και τα φωτιστικά που ο ίδιος επιμελείται, εμφανώς επηρεασμένος, όπως και ο ίδιος έχει αναφέρει, από τους Charles και Ray Eames. Χαρακτηριστικό και γνωστότερο παράδειγμα είναι το εντυπωσιακό Gridlock Pendant (2012), ένα φωτιστικό κατασκευασμένο από ένα πλέγμα δεκάδων αλληλοσυνδεόμενων χάλκινων σωλήνων. Το εμπνευσμένο από το Μπρουταλιστικό κίνημα φωτιστικό, ίσως να είναι και το αντιπροσωπευτικότερο της φιλοσοφίας τού Malouin περί προσεγμένου σχεδιασμού και επιλογής των υλικών, τα οποία, προερχόμενα από διαφορετικά «backgrounds», εντάσσονται αρμονικά στις νέες, αρτιστίκ συνθέσεις του.

Πηγή εικόνας: www.rollandhill.com.| Το Gridlock Pendant.

Εκτός από τη φιλοσοφία πίσω από τα προϊόντα του, ο Malouin έχει αναφερθεί και στη σπουδαιότητα των συνεργασιών του με άλλους designers και αρχιτέκτονες.

Παλιοσίδερα στο The Breeder;

Η έκθεση Steel Works, που φιλοξενήθηκε για έναν μήνα στο Breeder (από τις 4 Νοεμβρίου ως τις 4 Δεκεμβρίου), είχε ως στόχο την αλλαγή της αντίληψης του θεατή για τη δεύτερη και τρίτη διάσταση των εκτιθέμενων αντικειμένων, αλλά και τη μεταμόρφωση των παλιοσίδερων που ο ίδιος περιμάζεψε από μάντρες της δυτικής Αττικής και του Μπράιτον, σε λειτουργικά αντικείμενα τα οποία βρίσκονται σε πλήρη εναρμονισμό με τη φιλοσοφία της βιωσιμότητας. Άλλωστε, για τον ίδιο τον Malouin, η έννοια της αειφορίας δεν είναι απλώς μία τάση της εποχής, αλλά μία αναγκαιότητα που πάντα συνοδεύει τα έργα του.

Στα έργα τέχνης που μεταφέρθηκαν στην Αθήνα από τη Frieze Art Fair 2021 του Λονδίνου, ο Καναδός designer δεν φαίνεται να ακολουθεί την πεπατημένη. Εμπνεόμενος από τον αυθόρμητο χαρακτήρα της Αθήνας, δημιουργεί αντικείμενα βάσει του ενστίκτου, χωρίς να υπερβάλλει στις φόρμες και στον σχεδιασμό τους, επιτρέποντας στα διάφορα υλικά να δείξουν τα ίδια τον σκοπό της χρήσης τους. Όπως επισημαίνει μάλιστα και ο ίδιος, είναι αδύνατον να σχεδιάζεις εκ των προτέρων, αφού στο τέλος το αποτέλεσμα ποτέ δεν θα είναι το ίδιο. Από αυτό συμπεραίνουμε πως η διαδικασία της δημιουργίας θα πρέπει να γίνεται αντιληπτή από τον θεατή, και να είναι ενστικτώδης, να μην μπαίνει σε καλλιτεχνικά καλούπια.

Η άποψη αυτή, μαζί με την υιοθέτηση της πρακτικής του découpe*, παραπέμπει στα ντανταϊστικά πρότυπα της απομάκρυνσης από τον Ορθολογισμό και τη μηχανική ερμηνεία του κόσμου, καθώς και στην ταύτιση της έννοιας της δημιουργίας με τη δράση και τον φυσικό κόσμο. Έτσι, σωλήνες, αλουμινένιες ράβδοι και οτιδήποτε θα μπορούσε να βρεθεί στις μάντρες του Ασπρόπυργου και του Μπράιτον, μετατρέπονται σε έπιπλα, πολύχρωμα στην πλειοψηφία τους, χρωματισμένα με κόκκινο, πράσινο, μπλε και γαλάζιο χρώμα. Η επιλογή των χρωμάτων δεν είναι τυχαία, αφού αυτά παραπέμπουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα αντίστοιχα.

*Το découpe αποτελούσε συνηθισμένη πρακτική του Νταντά. Ουσιαστικά πρόκειται για το κόψιμο και την επανασύνδεση κομματιών, με σκοπό τη δημιουργία ενός εντελώς νέου αντικειμένου. Η ίδια τεχνική χρησιμοποιούνταν και στη λογοτεχνία, την ποίηση, τον κινηματογράφο και τη γλυπτική των καλλιτεχνών του κινήματος. Γνωστό παράδειγμα είναι το “Cut with the Kitchen Knife Dada through the Beer-Belly of the Weimar Republic” (1919) της Hannah Höch.

Πηγή εικόνας: www.deezen.com | | Project “Superbenches” στη Στοκχόλμη, από τους Max Lamb, Scholten & Baijings και Philippe Malouin.

Έτσι, ο βραχίονας από ένα αθηναϊκό παγκάκι, συνδυασμένος με μία μπάρα γυμναστηρίου βάρους 20 κιλών, μετατράπηκε σε καρέκλα, ενώ μερικές λαμαρίνες μεταμορφώθηκαν σε πολυθρόνα, αποδεικνύοντας ότι τα αστικά απορρίμματα, με την κατάλληλη επεξεργασία, μπορούν να αναδειχθούν σε χρηστικά προϊόντα, πάντα εναρμονισμένα με το πνεύμα τής ανακύκλωσης και της βιωσιμότητας.

Η έκθεση Steel Works έλαβε χώρα στην γκαλερί Breeder στην Αθήνα από τις 4 Νοεμβρίου μέχρι και τις 4 Δεκεμβρίου 2021.